Michael Jackson

Canwr pop, diddanwr a dyn busnes oedd Michael Joseph Jackson (29 Awst 1958 – 25 Mehefin 2009). Ganwyd yn Gary, Indiana, ac roedd Michael Jackson y seithfed mab yn nheulu'r Jacksons. Dechreuodd ganu'n broffesiynol pan oedd yn 11 oed trwy ganu gyda'r grŵp Jackson 5, ar gyfer cwmni recordiau Motown yn ystod y chwedegau. Dechreuodd recordio ar ei ben ei hun yn 1971 er ei fod yn dal yn aelod o'r grŵp. Caiff ei alw'n 'Frenin Pop'. Daeth pump o'i albymau stiwdio unawdol yn rhai o'r albymau mwyaf llwyddiannus y byd pop; Off the Wall (1979), Thriller (1982), Bad (1987), Dangerous (1991) a HIStory (1995). Ar ddechrau'r 1980au daeth Jackson yn gymeriad amlwg ym myd cerddoriaeth boblogaidd, trwy fod yn un o'r diddanwyr African-Americanaidd cyntaf i lwyddo yn y brif ffrwd gerddorol. Gweddnewidiodd y fideo cerddorol i mewn i ryw fath o gelfyddyd, gyda fideos megis "Beat It", "Billie Jean" a "Thriller" yn hynod boblogaidd ar y sianel MTV. Sicrhaodd fideos Jackson, megis "Black or White" a "Scream" ei fod yn parhau i gael ei weld yn rheolaidd ar MTV yn ystod y '90au. Gyda'i berfformiadau byw a'i gynyrchiadau fideo, daeth technegau dawnsio Jackson a phoblogrwydd iddo, wrth iddo boblogeiddio symudiadau fel y "robot" a'r "moonwalk". Dylanwadodd ei gerddoriaeth a'i lais unigryw ar nifer o artistiaid hip hop, pop ac R&B cyfoes. Mae Jackson wedi cyfrannu a helpu i godi miliynau o ddoleri at achosion da trwy ei sefydliad, senglau elusennol a'i gefnogaeth o 30 elusen. Fodd bynnag, mae elfennau eraill o'i fywyd personol, gan gynnwys y newid i'w bryd a'i wedd a'i ymddygiad afreolus, wedi niweidio ei ddelwedd gyhoeddus. Er iddo gael ei gyhuddo o gam-drin plant yn rhywiol ym 1993, caewyd yr achos troseddol yn sgil diffyg tystiolaeth ac ni chafwyd achos yn ei erbyn. Ar ôl hynny, priododd ddwywaith gan ddod yn dad i dri o blant. Mae'r canwr wedi dioddef problemau iechyd ers dechrau'r 1990au a cheir adroddiadau amrywiol am ei gyflwr ariannol ers diwedd y 1990au. Yn 2005, daethpwyd ag achos arall o gam-drin plant yn rhywiol yn ei erbyn, ynghyd â throseddau eraill ond cafodd ei ffeindio'n ddieuog. Fel un o'r ychydig artistiaid sydd wedi ei gynnwys yn y Rock and Roll Hall of Fame ddwywaith, mae ei lwyddiannau eraill yn cynnwys nifer o Recordiau Guiness y Byd - gan gynnwys "Y Diddanwr Mwyaf Llwyddiannus Erioed", 13 Gwobr Grammy, 13 sengl yn cyrraedd Rhif 1 yn ei yrfa solo a gwerthiant o dros 750 miliwn o unedau yn fyd-eang. Mae bywyd personol Jackson, ynghyd â'i yrfa lwyddiannus wedi ei wneud yn rhan o ddiwylliant poblogaidd am bron i bedwar degawd. Caiff ei ystyried fel un o ddynion enwocaf y byd.